રુદિયાના ધબકારા બોલે.. December 12, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , add a commentહ્ર્દયના ધબકાર તો છુકછુક ગાડીના લયબધ્ધ નાદની જેમ જે સાંભળવું હોય તે બધું જ બોલે છે.ક્યારેક પોતાનુ નામ, ક્યારેક પ્રીતમનું ગાન તો ક્યારેક વળી પ્રભુનો સાદ…જગતની અને જીવનની માયાજાળમાં વળોટાયેલું હૈયું સાંજની આરતી ટાણે (કહો કે જીવનસંધ્યાએ)શું બોલે છે ? શું સાંભળે છે ?…….
*********************** ***************************
આજ ઓલા રુદિયાના ધબકારા બોલે..
મીંચેલી આંખે દેખાય રૂપ નોખું આજ, અંતરના અણસારા ખોળે…
બંધ થતી આરતીના નાદ પછી ધીરેથી ટકટક આ ભણકારા વાગે,
ઝબકીને જાગતી મૂંગી આરત પેલી કાળજે કોતરેલી મુદ્રિકા ભાળે,
પડઘા પાડે ભાવ મનના સૌ આજ કઈંક, રુદિયાના ધબકારા બોલે….
ટમટમતા તારલા આભલે મઢીને આજ ચાંદલિયો વાદળિયે તરતો,
મઘમઘતો વાયરો યાદો વીંટીને આજ પાંદડીને સ્પર્શીને સરતો,
મીંચેલી આંખે દેખાય ને સૂણાય પ્રભુ, રુદિયાના ધબકારા બોલે….
શરદપૂનમ October 22, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 1 comment so far
ગગનગોખમાં સાંજ ઢળે, એક દીપ ધીરે ધીરે પ્રગટે,
વિધવિધ રૂપો નિત્યે વેરે, સુદ–વદમાં એ ખેલે,
દર્પણ એનું જલસરવર ને રૂપ સ્વયંનું નીરખે,
ખુશી ખુશી એ આભ ઝળુંબી,ધરા અવિરત ચૂમે.
અંધારી આલમ પર ફેલે, ચાંદની એની રેલે;
પુનમ રાતે માઝા મુકે, સાગરને છલકાવે.
ભરતી ટાણે મોજા છોળે,પ્રેમી દિલ ઉછાળે,
સંતાકુકડી વાદળ વચ્ચે તરતા તરતા ખેલે.
બાલ હ્રદયને હઠ કરાવી હાથમાં ચાંદો માંગે;
રાત ભર મીઠા હાલરડા મૌનપણે ખુબ ગાયે,
ઢળી હળવે તારલિયાળો નભનો પાલવ છોડે,
શોધકના વિસ્મયને જગવી દૂનિયા ખુદ બોલાવે,
ધીરે ધીરે વહેલી સવારે ક્ષિતિજે જઈ પહોંચે,
ગગનગોખમાં સાંજ પડે, ફરી ધીરેથી પ્રગટે.
**************************************
( સર્જક-મિત્રોના સૂચન મુજબ અપેક્ષિત સુધારા/વધારા સાથેની એક જુની સ્વરચના )
કાળચક્ર October 6, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , add a comment
શિખરિણી ( યમનસભલગા-૧૭ )
જુની મારી પ્યારી, શિશુવયની શેરી ફરી મળી,
દિઠી પોતાને ત્યાં, સહુ સખી સખા સંગ રમતી.
કુકા કોડી ખોખા, રમત ગમતો ખેલી કુદતાં,
દિવાળી હોળી ને, નવલ નવલાં દિન ગમતાં.
નિશાળોના ઘંટો, સકળ મનને યાદથી ભરે,
મીઠી મીઠી બાની, અવનવી કથા આંખ ભીંજવે.
ભલા ભોળા નાના, ભઇ ભગિની કેવાં દિલ હરે,
અડે હાથો ભીંતે, મૂક મન મૂકી વાતડી કરે !!!!
નથી ક્યાંયે પેલી, સરળસટ શેરી અહીં હવે,
બધું જુદું ભાસે, નિજ-જન ન કોઇ અહીં દીસે.
હવા સ્પર્શે સૂકી, ઝણઝણી શરીરે ફરી વળે,
અજાણી નોખી હું જલસભર નેત્રો ઝમી રહે
અને ખેંચે પૌત્રી,વતનઘરથી સુદૂર દિશે;
રહસ્યો યુગોના અતિત-પડળેથી સરી શમે !!!!
સાંજવેળા September 8, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , add a commentમાર્ચ ૨૦૧૧માં યોજાયેલ “સબરસગુજરાતી” કાવ્યસ્પર્ધામાં ૧૬૬માંથી પ્રથમ દસમાં સ્થાન પામેલ ગઝલ
( છંદ હજઝ-૨૮ )
વાનપ્રસ્થાશ્રમને આરે ઉભેલા આશાવાદી એક માનવીને જીવનમાં હજી ઘણું ઘણું કરવું છે.ન એને મૃત્યુનો ડર છે કે ન એની રાહ છે. પણ જ્યાં સુધી જીવન છે ત્યાં સુધી કૈંક એવું ઉમદા અને સરસ કામ કરી જવું છે કે જેના થકી એનો અંત પણ સુંદર,શણગારયુક્ત બની જાય ! એટલે જ તો એ સાંજના જતા સુરજને જરા થોભી જવાની વાત કરે છે.અહીં દિવસ અને રાત, જીવન અને મૄત્યુના રૂપક તરીકે લીધા છે.
————————————————————————————————
સલૂણી આજ આવીને,ઉભી આ સાંજ ઝળહળતી;
જરા થોભો અરે સુરજ, ન લાવો રાત ધસમસતી.
હજી હમણાં જ ઉતરી છે, બપોરે બાળતી એ લૂ,
જરા થોભો અરે ભાનુ, ભૂલાવો વાત બળબળતી.
હજી મમળાવવી મારે અહીં કુમાશ કીરણોની,
જરા થોભો અરે સુરજ, હતી સવ્વાર ઝગમગતી.
અહો કેવી મધુરી સહેલ આ સંસારસાગરની,
જરા થોભો અરે નાવિક, ભલે આ નાવ ડગમગતી.
કટુ કાળી અને અંતે જતી અણજાણ નિર્વાણે,
જરા થોભો અરે ધાત્રી, સજુ એ રાત તનમનથી !!
સલોની આજ આવીને,ઉભી આ સાંજ ઝળહળતી;
જરા થોભો અરે સુરજ, ન લાવો રાત ધસમસતી
છંદવિધાન -હજઝ ૨૮
લગાગાગા લગાગાગા લગાગાગા લગાગાગા.
અધૂરું કથન….. August 18, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 1 comment so farનીલમબેન દોશી લિખીત એકાંકી નાટક “એક અધૂરો ઇન્ટરવ્યુ” ના આધારે લખેલ આ રચના છે. એમાં એક એવા પાત્ર ( વટવૃક્ષ )ની વાત છે જેનું કલેજુ કરવતથી કપાય છે અને હૈયું અધૂરાં રહી ગયેલાં ઇન્ટરવ્યુથી ઘવાય છે.
( મંદાક્રાંતા )
રે વૃક્ષો ને, કરવત થકી, કાપી છેદી જ દીધાં;
લાગ્યાં ઘાથી, ઢળી પડી પછી, પ્રાણ છોડી જ દીધાં.
( અનુષ્ટુપ )
છોરું એ ધરતીનો ને, ભેરું એ વનનો હતો.
વ્યોમ ને ભોમ શાળામાં, રોજે એ ભણતો હતો.
( હરિગીત )
પંખીઓના ડાળે ડાળે ટચુકડા માળા હતા;
સમૃધ્ધિમાં ખુબ કેવા મીઠડાં ટહૂકા હતા.
તાપ-ટાઢ, વંટોળ ઝિલી, સૌના રક્ષણહાર હતા;
એ ગામના આબાલવૃધ્ધો, સર્વના રખેવાળ હતા.
( શાર્દૂલવિક્રીડિત )
યાદોના ઘનઘોર મેઘ ઉમટ્યાં, જૂના પટારા ખુલ્યાં,
નાના માસુમ બાળકો અહીં રમ્યાં,પ્રીતે જુવાનો ઝુલ્યા;
પુત્રોથી વિખુટી પડેલ જનની, હૈયાવરાળો વહી,
કાળીરાત અહીં અજાતશિશુની,તીણી જ ચીસો સહી…
( મંદાક્રાંતા )
કાળી યાદો મનથી વિસરી, આંખ મીંચી નીતારે,
મીઠી યાદો સઘળી લઇને નેણ બંને ભીંજાવે,
નારી પ્રેમે હસતી અહીં ને ફૂલ કેવાં ચઢાવે,
હિન્દુભાઈ અવર ભગિની હાથ રક્ષા મઢાવે.
( અનુષ્ટુપ )
હૈયે ખુશી ધરી એવી, વટવૃક્ષ હસી રહ્યું.
મળે માનવ આજે તો, લ્હાણી કાજે રટી રહ્યું..
( મંદાક્રાંતા )
ત્યાં તો આવી,પરજન વળી,પાન ફીંદી જ દીધાં,
એ વૃક્ષોને, ધડ પર પછી, કાપી છેદી જ દીધાં,
લાગ્યા ઘાથી, ઢળી પડી નીચે, હૈયુ વીંધે અરે આ !
સંદેશો તે મધુર જીવનો કોઈ પામી શકે ના !!
રુદિયાનો રંગ August 3, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 1 comment so farહજી આજે પણ ઘણાંને મનમાં સવાલ ઉઠે છે કે કૃષ્ણ ખરેખર થઇ ગયા હશે ? આ સંદર્ભમાં સુરેશ દલાલની આ વાત મને ખુબ જ ગમે છે. એ કહે છે કે ” અગર જો કૃષ્ણ થયા હોય તો આના જેવી જગતમાં કોઇ અદભૂત ઘટના નથી અને ધારી લો કે નથી થયા તો એના જેવી કોઇ અદભૂત કલ્પના નથી” તો આવી જ એક કલ્પનાને આધારે રચાયેલા બે ગીત આપ સૌની સમક્ષ સહર્ષ પ્રસ્તૂત….
પૂછે કાં રાધા, આમ પાસેથી કાનાને, અણગમતું કાનમાં,
અગર જો રાધા, હોત જરા શ્યામ,
સાચુકડું કહેજે, તું જાણે ના જવાબ ?!!
પૂછે કાં રાધા, આમ પાસેથી કાનાને, અમથું સાવ કાનમાં,
અગર જો હોત, ના ગાયો ને ગોપી,
તો સરજીને ખેલત, હું માખણની મટકી !
પૂછે કાં રાધા, નિકટથી કાનાને, ખોટું ખોટું કાનમાં,
અગર જો હોત, ના છિદ્ર આ વાંસળીમાં,
વીંધ્યા વિણ સૂર, શું પામત તું વાંસળીના ?
પૂછે કાં રાધા, આમ પાસે જઇ કાનાને, છેડી જરા કાનમાં,
અગર જો મોરપીંછ, હોત પિત્તરંગ,
રુદિયાનો રંગ ભરી, રાખત હું શિર પર !!
પૂછ મા અંતરની રાણી, આ અળવીતરું કાનમાં,
અગર જો દિલ તુજ, જાણે ના જવાબ,
જા કહી દઉં છું એવું , ના ચાહે આ શ્યામ !!
પૂછ ના, પૂછ ના ગોરી, મનમાની, તું ફરીથી કાનમાં,
અગર જો રાધા, હોત જરા શ્યામ,
શ્યામ રંગ શ્યામ સંગ, દિસત એકાકાર !!!
અગર જો………. July 27, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 2 comments
પૂછે છે રાધા,પાસે જઇ કાનાને, વ્હાલપથી કાનમાં,
અગર જો રાધા, હોત જરા શ્યામ,
સાચુકડું કે’જે, શું ચાહત તુ શ્યામ?
પૂછે છે રાધા, પાસે જઇ કાનાને, ધીરેથી કાનમાં,
અગર જો હોત ના ગાયો ને ગોપી,
તો મથુરામાં વાસ કરી, ખેલત તુ હોળી ?
પૂછે છે રાધા, પાસે જઇ કાનાને, હળવેથી કાનમાં,
અગર જો હોત ના છિદ્ર આ વાંસળીમાં,
વીંધ્યા વિણ સૂર, શું રેલત તું વાંસળીના ?
પૂછે છે રાધા, પાસે જઇ કાનાને, સ્નેહેથી કાનમાં,
અગર જો મોરપીંછ હોત જરા પીળુંપચ,
સાચુકડું કે’જે, શું રાખત તું શિર પર ?
પૂછે છે રાધા, પાસે જઇ કાનાને, વ્હાલપથી કાનમાં,
અગર જો રાધા હોત જરા શ્યામ,
સાચુકડું કે’જે, શું ચાહત તુ શ્યામ?
તમે એટલા તો વ્યસ્ત ના થાવ June 23, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 1 comment so far 
તમે એટલા તો વ્યસ્ત ના થાવ કે સાવ ભૂલી જાવ,
સખા કેમ ભૂલી જાવ.
સૂરજના કિરણે તમે આવતા વરતાવ,
સન્ધ્યાને સમે તમે ચાંદો થઇ જાવ,
મળવાની આશે મારી આંખો મીંચાય,
પણ નિષ્ઠુર પ્રિતમ તમે આવો ના પાસ !
એવું કંઇ થાય સખા કેમ ભૂલી જાવ…….તમે એટલા તો વ્યસ્ત ના થાવ….
ફળ ફૂલ ખરી ને ખીલી પણ જાય,
પાનખર પ્રેમભરી ફરી છલકાય,
રોજ રોજ, ક્ષણે ક્ષણ, રૂપ બદલાય,
કુદરત પર પ્યાર ને અમ પર ના વ્હાલ !
એવું કંઇ થાય સખા કેમ ભૂલી જાવ…….તમે એટલા તો વ્યસ્ત ના થાવ…..
વગડાની વાટ છે ને વદપક્ષની રાત આ,
દિલડું મૂંઝાય કહે્તા જીભ અચકાય આ,
મનની મોસમ રોજ જાય મુરઝાય,
અંતરના યામી તોયે રહો અણજાણ !
એવું કંઇ થાય શ્યામ કેમ ભૂલી જાવ…….તમે એટલા તો વ્યસ્ત ના થાવ…..
ઝાકળ June 5, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , add a comment
રાતની આંખના ઝીલે આંસુ
પુષ્પનું કોમળ પાન,
ઝાકળ એનું નામ દઇને
મલકે માનવ જાત.
મનતરંગને સ્પર્શે ઝાકળ
શબદનો ઉઘડે વાન.
રુપ ધરી કો’ગીત-ગઝલનું
નિખરે સર્જન ભાત.
ગુન ગુન ભંવર અડકી અડકી,
વીંઝે પવનની સાથ.
ડાળને ટેકે બેસી ખુદને
બીડે ફૂલની માંય.
પાંદે ઝુલતું ઝાકળ-મોતી,
ચૂમે ધરાની ધાર.
વળી વળીને વરાળ થઇ,
ઉડે આભને ઘાટ.
ફરી રાતના આંસુ ઝીલી,
ઝાકળ ઝુલે પાન.
ધૂમ્મસ May 28, 2010
Posted by devikadhruva in : સ્વરચના , 1 comment so far
અજવાળી રાતે આજ અંધારું લાગે,
આછેરા ધૂમ્મસના મલમલી ઘૂંઘટમાં,
ચાંદ છૂપાયે.
વરસાદી રાતે આજ અજંપો લાગે,
ધીરેથી સરસરતી કાગળની નૈયાઓ,
યાદો ઉરાડે.
દુનિયાની રીતો આજ અકારી લાગે,
સાચા ને ખોટાના અટપટી ઝુલામાં,
આતમ મૂંઝાયે.
સરિતાને તીરે આજ અટૂલું લાગે,
કંકરથી ઉઠેલ ગોળગોળ વલયમાં,
શ્વાસ રુંધાયે.
મંઝિલની રાહે આજ ઘૂંટાતુ લાગે,
સંજોગ-મેઘે ના સોનેરી સૂરજની,
ધાર જણાયે.
અજવાળી રાતે આજ અંધારું લાગે,
આછેરા ધૂમ્મસના મલમલી ઘૂંઘટમાં,
ચાંદ છૂપાયે…
